ĐÁP ÁN THƠ - VIỆT BẮC || SÁCH VĂN CHỊ HIÊN

Ngày 26/06/2020 00:06:32, lượt xem: 4444

VIỆT BẮC - TỐ HỮU

Dạng 1

Đề 1. Phân tích 8 câu thơ đầu trích đoạn “Việt Bắc” – Tố Hữu

MB
  • Giới thiệu tác giả,tác phẩm
  • Giới thiệu đoạn thơ
TB
  • Luận điểm 1 :Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác, xuất  xứ bài thơ
  • Luận điểm 2: Phân tích thơ 
  • Sử dụng kiến thức nền phân tích 8 câu thơ đầu
  • Luận điểm 3: Đánh giá, khái quát lại đoạn thơ
  • Tố Hữu đã sử dụng thành công nghệ thuật gì? 
  • Nỗi nhớ thương, gắn bó với đồng bào Việt Bắc
KB
  • Khẳng định lại
  • Liên hệ mở rộng
Bố cục Nội dung

 

Đề 2.Phân tích đoạn 10 câu thơ bức tranh tứ bình trong trích đoạn “Việt Bắc” – Tố Hữu.

MB

Giới thiệu tác giả,tác phẩm

Giới thiệu đoạn thơ

TB

Luận điểm 1 :Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác, xuất  xứ bài thơ

Luận điểm 2: Phân tích thơ 

Sử dụng kiến thức nền phần 5 phân tích 10 câu thơ trong bức tranh tứ bình

Luận điểm 3: Đánh giá, khái quát lại đoạn thơ

Tố Hữu đã sử dụng thành công nghệ thuật gì? 

Thiên nhiên Việt Bắc hiện lên như thế nào?

KB

Khẳng định lại

Liên hệ mở rộng

 

Đề 3.Cảm nhận của em về đoạn thơ sau:

“Những đường Việt Bắc của ta

...

Đèn pha bật sáng như ngày mai lên.”

(Việt Bắc – Tố Hữu) 

Từ đó thấy được ý nghĩa của tinh thần đoàn kết của quân và dân ta trong các cuộc chiến gian khổ.

MB

Giới thiệu tác giả,tác phẩm

Giới thiệu đoạn thơ

TB

Luận điểm 1 :Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác, xuất  xứ bài thơ

Luận điểm 2: Phân tích thơ 

Sử dụng kiến thức nền phần 7 phân tích thơ : những con đường ra trận

Luận điểm 3: ý nghĩa của tinh thần đoàn kết của quân và dân ta trong các cuộc chiến gian khổ.

Đoàn kết là di sản quý báu của dân tộc

Đoàn kết dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược, quyết định thành công của cách mạng.

Đoàn kết là bài học hàng đầu và có tính chiến lược, quyết định mọi thành công. Biết đoàn kết thì vượt qua khó khăn, thử thách, không đoàn kết, chia rẽ là thất bại.

Đại đoàn kết dân tộc là tư tưởng lớn, có giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc với cách mạng nước ta.

Biết bao cuộc chiến thắng lợi nhờ vào sự đoàn kết của quân và dân ta. Nhân dân hiện lên thật đẹp. Hình ảnh quần chúng nhân dân tải lương thực, súng đạn để phục vụ chiến trường. Hình ảnh những người dân nơi hậu phương vững chắc, là bờ vai cho bộ đội chiến đấu ngoài tiền tuyến.

Liên hệ mở rộng

KB

Khẳng định lại

Liên hệ mở rộng

 

Dạng 2. So sánh 

Đề 1. So sánh hình ảnh đất nước trong “Việt Bắc” của Tố Hữu và “Đất Nước” của Nguyễn Khoa Điềm

MB

Giới thiệu tác giả,tác phẩm

Giới thiệu đoạn thơ

TB

Luận điểm 1 :Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác, xuất  xứ bài thơ

                      Khái quát về hình ảnh đất nước trong văn học cách mạng: viết về các đề tài như sự hy sinh của người chiến sĩ, cuộc chia tay giữa người ra tiền tuyến với người hậu phương, sự dày xéo của quân thù…

Nhưng hình ảnh đất nước của Việt bắc và Đất Nước lại mang một làn gió mới cho nền văn học Việt Nam lúc bấy giờ

Luận điểm 2. Phân tích hình ảnh đất nước

Việt Bắc

Cảm hứng đất nước được thể hiện qua nỗi nhớ thương

- Mình về mình có nhớ ta?

Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.

- Tiếng ai tha thiết bên cồn

Bâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi

=> Nỗi nhớ da diết mông lung => đất nước hòa quyện trong nỗi nhớ => thể thơ, lối đáp “mình - ta” => tính dân tộc đậm đà

Cảm hứng đất nước được biểu hiện qua phẩm chất anh hùng cách mạng, tình đoàn kết, nghĩa tình, chia ngọt sẻ bùi, thuỷ chung vẹn toàn của con người Việt Nam trong thử thách

Nhớ khi giặc đến giặc lùng

Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây

Núi giăng thành luỹ sắt dày

Rừng che bộ đội rừng vây quân thù

Mênh mông bốn mặt sương mù

Ðất trời ta cả chiến khu một lòng.

=> Thiên nhiên không còn vô chi vô giác nữa, mà đã trở thành những nguời chiến sĩ, cùng bộ đội vây quân thù

Những đường Việt Bắc của ta

Ðêm đêm rầm rập như là đất rung

Quân đi điệp điệp trùng trùng

Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan

Dân công đỏ đuốc từng đoàn

Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.

Nghìn đêm thăm thẳm sương dày

Ðèn pha bật sáng như ngày mai lên

=> Sự đoàn kết giữa quân và dân

Cảm hứng đất nước được thể hiện qua khung cảnh thiên nhiên Việt Bắc

Ta về, mình có nhớ ta

Ta về ta nhớ những hoa cùng người

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Ðèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Rừng thu trăng rọi hoà bình

Nhớ ai tiếng hát ân tình thuỷ chung.

=> Bài thơ được viết vào thời điểm kết thúc cuộc kháng chiến chống Pháp, vì vậy cảm hứng đất nước được thể hiện tập trung vào mảnh đất Việt Bắc - nơi mà tác giả gắn bó đã lâu. Gần một phần ba đời người gắn bó miền Tây Bắc, ông đã coi nó như máu xương,như quê hương của mình. Chính vì vậy, Việt Bắc như đại diện cho đất nước, là linh hồn, là hoài niệm trong thơ ông. 

=> Tác phẩm khúc ca hào hùng về cuộc kháng chiến gian khổ mà vĩ đại.

Đất Nước

Đất Nước được cảm nhận một cách khái quát

Sự hình thành và phát triển

Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi

Đất Nước có trong những cái “ngày xửa ngày xưa...” mẹ thường hay kể

Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn

Đất Nước lớn lên khi dân mình biết tròng tre mà đánh giặc

Tóc mẹ thì bới sau đầu

Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn

Cái kèo, cái cột thành tên

Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng

Đất Nước có từ ngày đó...

=> Phân tích 

Lịch sử dựng nước và giữ nước

Đất Nước là nơi dân mình đoàn tụ

Đất là nơi Chim về

Nước là nơi Rồng ở

Lạc Long Quân và  u Cơ

Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng

 

Những người vợ nhớ chồng còn góp cho Đất Nước những núi Vọng Phu

Cặp vợ chồng yêu nhau góp nên hòn Trống Mái

Gót ngựa của Thánh Gióng đi qua còn trăm ao đầm để lại

Chín mươi chín con voi góp mình dựng Đất tổ Hùng Vương

Những con rồng nằm im góp dòng sông xanh thẳm

Người học trò nghèo giúp cho Đất Nước mình núi Bút, non Nghiên.

Con cóc, con gà quê hương cùng góp cho Hạ Long thành thắng cảnh

Văn hóa và tâm hồn dân tộc

Họ giữ và truyền cho ta hạt lúa ta trồng

Họ truyền lửa cho mỗi nhà từ hòn than qua con cúi

Họ truyền giọng điệu mình cho con tập nói

Họ gánh theo tên xã, tên làng trong mỗi chuyến di dân

Họ đắp đập be bờ cho người sau trông cây hái trái

Có ngoại xâm thì chống ngoại xâm

Có nội thù thì vùng lên đánh bại

Tư tưởng Đất Nước của nhân dân

Nghệ thuật thơ, viết hoa Đất Nước => mượn hình thức tâm tình, thủ thỉ

Luận điểm 3: Sự giống và khác nhau

Giống

Tư thế của con người làm chủ đất nước

Cảm hứng tự hào và tình yêu Tổ quốc của hai nhà thơ tạo nên hình ảnh đất nước chân thực, tươi đẹp, gần gũi như những gì đang hiện hữu trong cuộc sống của con người Việt Nam

Trang sử hào hùng của dân tộc, đặc biệt là tự hào về truyền thống bất khuất , anh hùng trong đánh giặc ngoại xâm:

 Hai bài thơ đều hướng đến nghệ thuật truyền thống, đậm chất dân gian: thi liệu, ngôn ngữ, giọng điệu, chất chính tri, chính luận kết hợp chất trữ tình, cảm xúc

Khác

Việt Bắc

Việt Bắc là khúc ca hùng tráng về cuộc kháng chiến chống Phấp của dân tộc, đặc biệt ca ngợi những chiến thắng dồn dập đã đi vào lịch sử.

Cảm hứng đất nước tập trung vào mảnh đất Việt Bắc

Tô đậm phẩm chất anh hùng cách mạng, tình đoàn kết, nghĩa tình

Cách thể hiện độc đáo: thể thơ lục bát, hình thức đối đáp, ngôn từ giọng điệu của ca dao dân ca và các biện pháp tu từ.

Đất Nước

Cảm hứng về đất nước của nhân dân, nhân dân làm nên đất nước.

Đất nước đẹp hùng vĩ, khoáng đạt, tráng lệ in đậm dấu ấn một dân tộc có nền văn hiến 4000 năm.

Cảm hứng lãng mạn, lạc quan hướng tới ngày mai chiến thắng.

Nghệ thuật thể hiện: thơ tự do không vần, hai chữ Đất Nước viết hoa, mượn hình thức tâm tình của anh-em (đôi lứa đang yêu)…

Luận điểm 4: Lý giải và khái quát

Có điểm giống nhau là do thời đại, sự gặp gỡ trong tư tưởng nhà thơ

Khác nhau là do phong cách nghệ thuật, cái tôi trong thi ca

=> Những nét chung và riêng của mỗi nhà thơ đã làm cho đất nước hiện lên muôn màu muôn vẻ, đa dạng. Qua hai bài thơ, người đọc cảm thấy tự hào về quá khứ hào hùng của đất nước và mong được góp phần công sức nhỏ bé của mình tô thắm non sông.

KB

Khẳng định lại vấn đề

Mở rộng

 

Đề 2. Cảm nhận của anh/ chị về hình ảnh người lính Việt Nam trong kháng chiến qua hai bài thơ Tây Tiến và Việt Bắc

MB

Giới thiệu tác giả,tác phẩm

Giới thiệu đoạn thơ

TB

Luận điểm 1 :Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác, xuất  xứ bài thơ

Luận điểm 2 : Phân tích thơ để thấy được vẻ đẹp người lính trong 2 bài thơ

Tây Tiến

Người lính lạc quan không sợ gian nan

“Anh bạn dãi dầu không bước nữa

Gục lên sung mũ bỏ quên đời”

Vẻ đẹp hùng tráng

Tây tiến đoàn binh không mọc tóc

Quân xanh màu lá dữ oai hùm

Mắt trừng gửi mộng qua biên giới

Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm

Rải rác biên cương mồ viễn xứ

Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh

Áo bào thay chiếu anh về đất

Sông Mã gầm lên khúc độc hành

=> Vẻ đẹp lãng mạn, ngang tàn ,khí phách, hùng tráng của người lính Tây Tiên. Dù khó khăn gian khổ nhưng các anh vẫn không chùn bước, vẫn hiên ngang tiến về phía trước. 

 

Việt Bắc

 Người lính Việt Bắc trong khung cảnh chiến khu Việt Bắc với khí thế tiến công hào hùng 

 

Những đường Việt Bắc của ta

Đêm đêm rầm rập như là đất rung

Quân đi điệp điệp trùng trùng

Ánh sao đầu súng, ban cùng mũ nan

Dân công đỏ đuốc từng đoàn

Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.

Nghìn đêm thăm thẳm sương dày

Đèn pha bật sáng như ngày mai lên.

=> Khí thế âm vang, hào hùng. 

=> Sự đoàn kết giữa quân và dân ta

Quân đi điệp điệp trùng trùng

Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan.

=> Ánh sáng của Đáng, của Cách mạng soi sáng bước đi => thể hiện sự lãng mạn trong tâm hồn và lí tưởng cao đẹp của người lính

Luận điểm 3: Sự giống và khác nhau

Giống :

 Hình ảnh người lính anh dũng, quả cảm, sẵn sàng hi sinh giành lại độc lập cho đất nước

Sự ngang tàn, khí phách, vượt qua khó khăn,hiểm trở, quyết tiến phía trước

Không chỉ vậy, còn hiện lên vẻ đẹp tâm hồn lãng mạn, sự lém lỉnh,tếu táo của người thanh niên trẻ tuổi

Khác

Tây Tiến khắc họa chân thực hình ảnh người lính, sự khó khăn gian khổ đã rút mòn đi sức trẻ, “không mọc tóc”, da “xanh màu lá”, dãi dầu và “về đất”.=> Lí tưởng sống cao đẹp: sự hi sinh tự nguyện => Nghệ thuật biểu hiện: sắc thái cổ điển thường thấy trong thể hành, hình ảnh ước lệ, từ Hán Việt, vẻ đẹp lãng mạn và bi tráng.

Việt Bắc khắc họa vẻ đẹp của cả đoàn quân, không khí ra trận, mang âm hưởng anh hùng ca. => sự đoàn kết, tự hào tin tưởng, lạc quan => Nghệ thuật biểu hiện: những yếu tố thể hiện tính dân tộc trong thơ Tố Hữu: thể thơ lục bát, vận dụng thành ngữ, từ láy, đối, hình ảnh ước lệ => đoạn thơ đã xây dựng hình tượng những con người anh hùng và bút pháp khoa trương mang màu sắc sử thi.

Khái quát

Cả hai bài thơ trên đã góp phần thể hiện đặc điểm của thơ ca cách mạng .Cùng với đó là thể hiện lòng yêu nuớc, đề cao lí tưởng sống cao đẹp của con người.

- Góp phần khẳng định giá trị là bản anh hùng ca cuộc kháng chiến chống Pháp của dân tộc.

KB

Khẳng định lại vẻ đẹp người lính

Mở rộng

 

Đề 3: So sánh nỗi nhớ của hai nhà thơ qua hai đoạn thơ sau:

“Nhớ gì như nhớ người yêu

...

Ngòi Thia, sông Đáy, suối Lê vơi đầy”

Việt Bắc – Tố Hữu

và

“Con sóng dưới lòng sâu

Con sóng trên mặt nước

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được

Lòng em nhớ đến anh

Cả trong mơ còn thức”.

(Sóng- Xuân Quỳnh) 

MB

Giới thiệu tác giả,tác phẩm

Giới thiệu đoạn thơ

TB

Luận điểm 1 :Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác, xuất  xứ bài thơ

Luận điểm 2 : Phân tích thơ

Việt Bắc

“Nhớ gì như nhớ người yêu

...

Ngòi Thia, sông Đáy, suối Lê vơi đầy”

Sử dụng kiến thức nền phần 3: nhớ đến ân tình trong khó khăn gian khổ

Sóng

“Con sóng dưới lòng sâu

Con sóng trên mặt nước

Ôi con sóng nhớ bờ

Ngày đêm không ngủ được

Lòng em nhớ đến anh

Cả trong mơ còn thức”.

Sử dụng kiến thức nền phân tích

Luận điểm 3. So sánh  và khái quát

Giống

Đều nói về nỗi nhớ da diết, luôn thường trực trong lòng

Khẳng định nghĩa tình thủy chung, son sắt

Khác

Đối tượng nhớ : trong Việt Bắc, đối tượng nhớ là đồng bào, mảnh đất Việt Bắc. Tác giả nhớ về những hoài niệm nơi đây. Nỗi nhớ da diết, hoài niệm vẫn vẹn nguyên trong lòng người ra đi

Ở Sóng, nỗi nhớ được thể hiện giữa người con gái với người yêu của mình. Nỗi nhớ mãnh liệt, ngay cả trong mơ vẫn nhớ. => Sự hiện đại của người phụ nữ, không còn e rè, ngại ngùng, mà trực tiếp bộc bạch, thổ lộ tình cảm => Khát khao đi tìm hạnh phúc riêng của đời mình

 Khái quát: 

Dù là nhớ đồng bào, miền đất, hay nhớ người yêu, hai đoạn thơ đều hiện lên thật rõ tấm lòng son sắt, thủy chung của tác giả. 

Giàu hình ảnh,cảm xúc

nỗi nhớ trong “Việt Bắc” thiên về hoài niệm, nặng ân tinh. Qua đó, Tố Hữu đã khắc họa lên vẻ đẹp thật riêng nơi thiên nhiên và con người Việt Bắc. Nỗi nhớ chung cộng đông được ông chuyển hóa như tình cảm đôi lứa => tài hoa nghệ thuật của ông khi thổi hồn và từng vần thơ.

Nỗi nhớ trong Sóng toát lên sự hiện hữu, cái hiện tại và trực tiếp đó là câu chuyện của tình yêu lứa đôi. Nỗi nhớ trong tình yêu của người phụ nữ được Xuân Quỳnh gửi gắm qua các tương đồng với sóng ngoài đại dương. Sự hoà quyện này đã tạo nên sức lay động, sức thuyết phục của cảm xúc, của hình ảnh thơ.

KB

Khẳng định lại vẻ đẹp của nỗi nhớ

Liên hệ mở rộng

 

Dạng 3. Chứng minh nhận định

Đề 1: “Bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu là khúc tình ca và cũng là khúc hùng ca về cuộc kháng chiến và con người kháng chiến”. Hãy bình luận ý kiến trên 

MB

Giới thiệu tác giả,tác phẩm

Dẫn nhận định

TB

Luận điểm 1 :Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác, xuất  xứ bài thơ

Luận điểm 2: Giải thích nhận định

Khúc tình ca là là khúc ca tha thiết về nghĩa tình của kẻ ở và người đi, của đồng bào VB và cán bộ kháng chiến trong suốt những năm chống Pháp

=> Nỗi nhớ là đề tài chủ đạo của tác phẩm

Khúc hùng ca  là khúc ca hùng tráng về những năm tháng ra trận, chiến đấu và chiến thắng hào húng đã ghi dấu son chói lọi trong lịch sử dân tộc và thế giới.

=> không khí chiến đấu và chiến thắng trong những năm tháng kháng chiến chống Pháp đã bao trùm toàn bộ tác phẩm 

Luận điểm 3: Phân tích

Bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu là khúc tình ca về cuộc kháng chiến và con người kháng chiến

Xưng hô “mình - ta”

Thiên nhiên Việt Bắc

 Ta về mình có nhớ ta

Ta về ta nhớ những hoa cùng người

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng

Mùa xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Rừng thu trăng rọi hòa bình

Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung”

=> Phân tích

Hình dáng của con người trong bài thơ cũng được TH khắc họa hiện lên thật duyên dáng, yêu thương.

Ta đi ta nhớ những ngày

Mình đây ta đó đắng cay ngọt bùi

Thương nhau chia củ sắn lùi

Bát cơm sẻ nửa chăn sui đắp cùng”

=> Phân tích

 Tình yêu đôi lứa, tình yêu giữa những cô gái bản làng với với chiến sĩ cụ Hồ:

“Sớm khuya bếp lửa người thương đi về”

 Bức tranh sinh hoạt đậm đà nơi kháng chiến

Nhớ người mẹ nắng cháy lưng

Địu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô

Nhớ sao lớp học i tờ

Đồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan

Nhớ sao ngày tháng cơ quan

Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo

Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều

Chày đêm nện cối đều đều suối xa…

=> Phân tích

=>Mỗi sự vật thiên nhiên và con người được nhắc đến giống như nốt nhạc trong khúc tình ca kháng chiến. Tất cả như tạo ra chất men say trong tâm hồn thơ Tố Hữu.

Bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu là khúc hùng ca về cuộc kháng chiến và con người kháng chiến

Khí thế anh hùng của quân và dân ta trong những ngày cuối cùng trong cuộc kháng chiến chống Pháp

Những đường VB của ta

Đêm đêm rầm rập như là đất rung

Quân đi điệp điệp trùng trùng

Ánh sao đầu sung bạn cùng mũ nan

Dân công công đỏ đuốc từng đoàn

Bước chân nát đá muôn tàn lửa bay

=> Phân tích

Quân dân đoàn kết một lòng cùng hướng về non song gấm vóc, cùng chung một lý tưởng chiến đấu vì nước quên thân

Nhớ khi giặc đến giặc lùng

Rừng cây núi đã ta cùng đánh Tây

Núi giăng thành lũy sắt dày

Rừng che bộ đội rừng vây quân thù

Mênh mông bốn mặt sương mù

Đất trời ta cả chiến khu một lòng

Niềm vui chiến thắng 

Nghìn đêm thăm thẳm sương dày

Đèn pha bất sáng như ngày mai lên

Tin vui chiến thắng trăm miền

Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên vui về

Vui từ Đồng Tháp, An Khê

Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng”

 Khẳng định niềm tin vững chắc của nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng, của Bác Hồ 

 Mười lăm năm ấy ai quên

Quê hương cách mạng dựng lên Cộng hòa

Mình về mình lại nhớ ta

Mái đình Hồng Thái, cây đa Tân Trào

Luận điểm 3: Bình luận, Khái quát

Cả 2 nội dung đều được thể hiện bằng nghệ thuật thơ đậm tính dân tộc: thể thơ, hình ảnh, ngôn ngữ, nhạc điệu,

Tuy khác nhau nhưng 2 ý kiến này không đối lập mà bổ sung cho nhau, hợp thành sự nhìn nhận toàn diện về nội dung của bài thơ nói chung và đoạn thơ nói riêng.Đó là sự minh họa cho chất trữ tình chính trị trong thơ Tố Hữu. Như Xuân Diệu đã từng nói “Tố Hữu đã đưa thơ chính trị lên đến trình độ rất đỗi trữ tình”

KB: 

Khẳng định lại ý kiến

liên hệ mở rộng

Đề 2: “Kế tục xuất sắc truyền thống thơ ca dân tộc, đặc biệt là thơ ca dân gian và thơ ca cổ dân tộc cả trong nội dung và nghệ thuật biểu hiện” (SGK Văn 12 trang 152). Qua việc cảm nhận đoạn mở đầu và phần 1 của bài thơ “Việt Bắc” làm sáng tỏ nhận xét trên. 

MB

Giới thiệu tác giả,tác phẩm

Dẫn nhận định

TB

Luận điểm 1 :Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác, xuất  xứ bài thơ

Luận điểm 2: Giải thích nhận định

Kế tục là thực hiện tiếp phần công việc mà người đi trước đã làm. “Kế tục xuất sắc truyền thống thơ ca dân tộc, đặc biệt là thơ ca dân gian và thơ ca cổ dân tộc cả trong nội dung và nghệ thuật biểu hiện” tức là nhà thơ đã sử dụng nhuần nguyễn các thể thơ, đặc biệt là lục bát cùng với đó là các ca dao tục ngữ. Tiếp nối truyền thống văn hóa thơ ca dân tộc.

Luận điểm 3: Phân tích thơ 

Mình về mình có nhớ ta?

Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.

Mình về mình có nhớ không?

Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn.

=> Phân tích

Tiếng ai tha thiết bên cồn

Bâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi

Áo chàm đưa buổi phân ly

Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay…

=> Phân tích

Luận điểm 4: Khái quát, khẳng định lại ý kiến

Nhận định trên thật đúng đắn. 

Không chỉ được thể hiện qua nội dung mà tính dân tộc trong Việt Bắc còn được thể hiện trong hình thức nghệ thuật. Tiêu biểu là thể thơ lục bát,lối đối đáp “mình - ta” quen thuộc trong ca dao. Sự đăng đối giữa các vế làm cho bài thơ dễ nhớ, dễ thuộc. Cùng với đó lài những hình ảnh giản dị, quen thuộc, từ ngữ trong sáng. Tất cả đã khiến cho tính dân tộc trở nên đậm đà, nhuần nhuyễn trong từng từ, từng câu của tác phẩm. Là một nhà thơ trong nền văn học mới, Tố Hữu đã kế thừa và phát triển xuất sắc truyền thống thơ ca dân tộc. Đây là bước tiến mới, đột phá sáng tạo làm nên tên tuổi của tác giả.

KB: 

Khẳng định lại ý kiến

Liên hệ mở rộng

Đề 3: “Bức tranh “Việt Bắc ra quân” là một bức tranh hùng tráng, tràn đày khí thế chiến thắng của quân dân ta”. Phân tích đoạn thơ sau trong bài “Việt Bắc” của Tố Hữu để làm sáng tỏ nhận định trên:

“Những đường Việt Bắc của ta ....

Đèn pha bật sáng như ngày mai lên.”

(Trích “Việt Bắc” – Tố Hữu) 

MB

Giới thiệu tác giả,tác phẩm

Dẫn nhận định

TB

Luận điểm 1 :Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác, xuất  xứ bài thơ

Luận điểm 2: Giải thích nhận định

Nhận định trên là đúng đắn. bức tranh “Việt Bắc ra quân”đã được Tố Hữu miêu tả thật là hoành tráng, với hào khí ngất trời của những con người mới xuất quân mà như đã cầm chắc chiến thắng trong tay. Đoạn thơ sau đã miêu tả rõ nét khí thế hào hùng của dân tộc đó một cách rõ nét, khắc sâu vào tâm trí người đọc

Luận điểm 3: Phân tích thơ 

“Những đường Việt Bắc của ta ....

Đèn pha bật sáng như ngày mai lên.”

=> Sử dụng kiến thức nền để phân tích

Luận điểm 4: Khẳng định và khái quát

Bức tranh hào hùng được hiện lên bởi nét cọ của người họa sĩ Tố Hữu. Ông phác họa một tập thể quần chúng nhân dân đang tham gia kháng chiến. Bộ đội vác súng trên vai, dân công đỏ đuốc tải lương thực, súng đạn ra tiền tuyến, ai có quốc dùng quốc, ai có xẻng dùng xẻng, tất cả tiến lên vì độc lập dân tộc. Khí thế hào hùng rung chuyển cả đất trời. Qua đó thể hiện được tình đoàn kết dân tộc, lí tưởng sống cao đẹp của nhân dân Việt Nam và niềm tin vào một ngày mai tươi sáng. 

Tác giả đã sử dụng biện pháp so sánh, điệp từ, các hình ảnh giàu sức gợi, cách nói cường điệu cùng nhịp thơ nhanh để làm nổi bật lên sự đoàn kết, sức mạnh yêu nước, lí tưởng cách mạng, ý chí quyết tâm đánh thắng quân thù của quân và dân ta trong cuộc chiến chống thực dân Pháp.

KB: 

Khẳng định lại ý kiến

Liên hệ mở rộng

 

Đề 4: Về đoạn trích “Việt Bắc” của Tố Hữu có ý kiến cho rằng: “Việt Bắc ngợi ca ân tình cách mạng sắc son bền chặt” ý kiến khác lại cho rằng: “Việt Bắc ngợi ca tình yêu quê hương đất nước son sắc”

Từ cảm nhận của mình về đoạn trích “Việt Bắc” anh(chị) hãy bình luận ý kiến trên.

MB

Giới thiệu tác giả,tác phẩm

Dẫn nhận định

TB

Luận điểm 1 :Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác, xuất  xứ bài thơ

Luận điểm 2: Giải thích nhận định

Hai nhận định trên đều đúng đắn. Dưới ngòi bút của tác giả, đoạn trích Việt Bắc vừa ngợi ca ân tình cách mang, vừa ngợi ca tình yêu quê hương đất nước.

Luận điểm 3: Phân tích

“Việt Bắc ngợi ca ân tình cách mạng sắc son bền chặt”

a.1.Tình cảm ân nghĩa thủy chung giữa người cán bộ kháng chiến với nhân dân Việt Bắc.

Sự bịn rịn lưu luyến trong khung cảnh chia tay

=> Người ở lại hỏi người ra đi có nhớ mình hay không

Mình về mình có nhớ ta?

Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.

=> phân tích

Tiếng ai tha thiết bên cồn

Bâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi

Áo chàm đưa buổi phân ly

Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay...

=> phân tích

Người ra đi bày tỏ nỗi lòng thủy chung, son sắt

- Ta với mình, mình với ta

Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh

Mình đi, mình lại nhớ mình

Nguồn bao nhiêu nước nghĩa tình bấy nhiêu..

=> phân tích

a.2.Tình cảm ân nghĩa cách mạng còn thể hiện lòng biết ơn sự gắn bó giữa nhân dân với Đảng và Bác Hồ

Ở đâu u ám quân thù

Nhìn lên Việt Bắc: Cụ Hồ sáng soi

Ở đâu đau đớn giống nòi

Trông về Việt Bắc mà nuôi chí bền.

Mười lăm năm ấy ai quên

Quê hương cách mạng dựng nên Cộng hoà

=> Phân tích

“Việt Bắc ngợi ca tình yêu quê hương đất nước son sắc”

Ngợi ca cảnh và người Việt Bắc. 

=> Bộ tranh tứ bình đặc sắc:

Ta về, mình có nhớ ta

Ta về ta nhớ những hoa cùng người

Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi

Ðèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.

Ngày xuân mơ nở trắng rừng

Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Nhớ cô em gái hái măng một mình

Rừng thu trăng rọi hoà bình

Nhớ ai tiếng hát ân tình thuỷ chung.

=> Phân tích

=> Nhớ về con người Việt Bắc

Thương nhau, chia củ sắn lùi

Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng

Nhớ người mẹ nắng cháy lưng

Ðịu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô

Nhớ sao lớp học i tờ

Ðồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan

Nhớ sao ngày tháng cơ quan

Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo.

Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều

Chày đêm nện cối đều đều suối xa...

=> Phân tích

=> Nhà thơ còn khắc họa lên bức tranh hào hùng của dân tộc. Đó là bức tranh toàn dân ra trận đầy khí thế với niềm vui chiến thắng

Những đường Việt Bắc của ta

Đêm đêm rầm rập như là đất rung

Quân đi điệp điệp trùng trùng

Ánh sao đầu súng bạn cùng muc nan.

Dân công đỏ đuốc từng đoàn

Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.

Nghìn đêm thăm thẳm sương dày

Đèn pha bật sáng như ngày mai lên.

Tin vui chiến thắngtrăm miền

Hòa Bình, Tây Bắc, Điện Biên vui về

Vui từ Đồng Tháp, An Khê

Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng”

Luận điểm 4: Khắng định, đánh giá

Hai ý kiến trên tuy nội dung khác nhau, tưởng chừng như đối lấp, nhưng đã phối hợp, bổ sung cho nhau làm nên giá trị nội dung,tư tưởng cho bài thơ Việt Bắc. Tác phẩm vừa ngợi ca mối ân tình cách mạng sâu sắc bền chặt vừa ngợi ca tình yêu quê hương đất nước. Đó là những tình cảm cao đẹp của con người Việt Bắc vừa mang tính truyền thống vừa mang âm hưởng của thời đại cách mạng.Qua đó cho thấy Tố Hữu là nhà thơ có lẽ sống lớn, tình cảm lớn, niềm vui lớn. Thơ ông là đỉnh cao của thơ trữ tình chính trị.

KB: 

Khẳng định lại ý kiến

Liên hệ mở rộng

Tin liên quan